In 2011 werd toenmalig president van Ivoorkust Laurent Gbabo met grof geweld uit zijn ambt gezet door Frankrijk en de VS. Op Gbabo viel zeker het één en ander op-en aan te merken. Maar wat voor hem pleitte is dat hij af wilde rekenen met de CFA. Dit was tegen het zere been van Frankrijk dat haar leger inzette om Gbabo uit zijn ambt te zetten en te vervangen voor IMF-beambte Alassane Ouattara.
Hiermee werd voor de zoveelste maal aangetoond dat de (voormalige) Franse koloniën geen soevereine staten zijn. Het Westen maakt momenteel heel veel lawaai over Rusland dat zo maar een soeverein land binnengevallen zou zijn, maar het doet in feite continu hetzelfde en kwam er tot voor kort altijd mee weg. Waar bleef bijvoorbeeld het sanctiepakket tegen de VS en het opsporingsbevel van het ICC voor George Bush junior nadat gebleken was dat de VS Irak op oneigenlijke gronden terug het stenen tijdperk in had gebombardeerd?…
Op 30 september 2022 zette kapitein Ibrahim Traoré de zittende president Paul-Henri Sandaogo Damiba af en werd op 10 oktober 2022 officieel beëdigd als staatshoofd. Gezien Traoré´s jeugdige leeftijd, achtergrond in het leger en de rang van kapitein werden er als snel parallellen getrokken tussen hem en Thomas Sankara, de legendarische president van Burkina Faso uit de jaren ´80 die hard op weg was zijn land mee te stuwen in de vaart der volkeren. Helaas werd ook hij pootje gelicht door Frankrijk.
Een probleem dat de regering Traoré moet oplossen is de chaos die de door het Westen gefinancierde islamitische terroristen veroorzaken. Maar dat blijkt lastig te zijn. Vooral omdat vele wapens die het Westen naar Oekraïne heeft gestuurd op blijken te duiken in Afrika onder de gelederen van islamisten. De vraag is dan, komen die wapens daar onbedoeld middels corrupte Oekraïense tussenhandelaren, of is het doelbewust beleid van het Westen om een deel van de wapen voor Oekraïne door te sluizen naar andere brandhaarden waar het Westen belangen heeft? Opmerkelijk is dat de Nigeriaanse autoriteiten vergelijkbare beschuldigingen hebben geuit.
Los van de strijd tegen de islamisten heeft Traoré het één en ander trachten te ondernemen om de economie van zijn land in de lift te krijgen. Zo heeft hij vernieuwingen aangebracht in de mijnbouw, verwerkingsfabrieken opgezet voor landbouw-en minerale producten (bijvoorbeeld een tomatenverwerkingsfabriek en een goudraffinaderij), en bovenal coöperatief ondernemerschap gepromoot. Het hoogtepunt zou dan zijn de lancering zijn van de Burkindlim in hoofdstad Ouagadougou op 2 augustus jongstleden. Het is de eerste staatsbank van het West-Afrikaanse land. Het is de bedoeling dat deze schatkistbank fondsen gaat verschaffen voor ontwikkelingsprojecten. Tevens symboliseert het een grootse toewijding om de economische soevereiniteit van Burkina Faso te waarborgen en de financiële infrastructuur te verbeteren. Met name middels de goudraffinaderij wordt verwacht in de toekomst meer geld te kunnen verdienen aan de groeiende goudsector van het land. Hier bovenop is er evenzo een mijnafvalverwerkingsinstallatie geopend met in Burkina Faso ontwikkelde technologie. De bedoeling is dat betreffende installatie de hoeveelheid afval bij de mijnbouw gaat minimaliseren maar wel zoveel mogelijk ruwe grondstoffen uit de mijnen zal onttrekken.
Vooralsnog lijkt het er dus op dat hetgeen Traoré op economisch gebied initieert vruchten af zal gaan werpen. Als kanttekening moet hier wel bij geplaatst worden dat hij eveneens braaf zijn handje is blijven ophouden bij het IMF. Hij heeft zelfs een nieuwe lening van het beruchte Bretton Woods instituut van $305 miljoen aanvaard in ruil voor structurele hervormingen.
De anti-Franse sentimenten waren al groot te lande, maar nadat Frankrijk op een gegeven moment geen wapens meer wilde leveren aan Burkina Faso, terwijl het wel wapens bleek te kunnen leveren aan Oekraïne, volgde er een conflict dat een breuk met voormalige kolonisator Frankrijk bespoedigde. Sindsdien zijn er talloze pogingen ondernomen vanuit Parijs om de regering Traoré met geweld omver te werpen. Volgens sommige bronnen zijn er zoveel als zestien couppogingen ondernomen. Want Frankrijk heeft er natuurlijk alle belang bij om een voorbeeld te stellen, zoals het dat in 2011 deed met Laurent Gbabo.
Traoré heeft ondertussen de banden aangehaald met een aantal landen zoals Iran, Turkije, Venezuela en andere BRICS-landen, doch tot groot ongenoegen van Frankrijk eveneens Rusland. Zo zijn er inmiddels reeds verschillende overeenkomsten getekend tussen Burkina Faso en Rusland, bijvoorbeeld “een memorandum van overeenstemming voor de bouw van een kerncentrale”, hoewel dat laatste voorlopig symbolisch blijft. Burkina Faso heeft ook geprofiteerd van de levering van 25.000 ton Russische tarwe. Eveneens zijn er Russische militairen gearriveerd, om “de veiligheid van de leider van het land, Ibrahim Traoré, en het Burkinese volk te waarborgen tegen terroristische aanslagen”. De praktijk heeft echter uitgewezen dat ook de Russen moeite hebben met het bestrijden van islamisten in de Sahel, maar wellicht dat ze wel in staat zijn Traoré te verschonen van succesvolle staatsgrepen.
Een jaar of tien geleden zou Parijs ongetwijfeld genadeloos hard in gegrepen hebben in Burkina Faso en de andere Afrikaanse landen die Frankrijk de deur hebben gewezen. Maar door veranderingen op het geopolitieke schaakbord blijkt het nu wel degelijk mogelijk om met succes bepaalde gewaagde zetten te ondernemen, al is de strijd natuurlijk nog niet helemaal gestreden. Mede omdat Rusland de helpende hand uit is gaan steken en het Westen de handen vol heeft aan Oekraïne kan een aantal Afrikaanse landen, waaronder het Burkina Faso van Traoré, het Westerse VOC-kolonialisme juk afschudden.
DJEHUTI-ANKH-KHERU