UNESCO is de Organisatie der Verenigde Naties voor Onderwijs, Wetenschap en Cultuur, en dit instituut initieerde in 1964 een project om de geschiedenis van Afrika te herschrijven. Om de onwetendheid over de geschiedenis van betreffend continent te bestrijden. Ter verwezenlijking van dit project werden de beste Afrikaanse en niet-Afrikaanse experts aangeschreven om een bijdrage te leveren. Uiteindelijk zouden 230 historici en andere experts gezamenlijk acht delen volschrijven.
De Senegalese egyptoloog dr. Cheikh Anta Diop was gevraagd om zijn visie op het oude Egypte te geven in deel 2. Maar hier ging hij niet zomaar mee akkoord. Het antwoord dat Diop aan UNESCO gaf had als strekking dat hij niet de indruk wilde wekken een pseudo-geschiedenis te schrijven simpelweg om Afrikanen een goed gevoel over zichzelf te verschaffen. Hij wilde helder maken dat hetgeen hij beweerde niet uit zijn duim was gezogen, maar gebaseerd was op hard wetenschappelijk bewijs. Daarom wenste hij eerst in debat te gaan met de beste egyptologen ter wereld. Aldus geschiedde.
Van 28 januari tot 3 februari 1974 vonden de historische debatten plaats tussen de Afrikaanse egyptologen Cheikh Anta Diop en Theophile Obenga en de achttien meest vooraanstaande egyptologen uit de Westerse en Arabische wereld. Het debat werd gevoerd onder de noemer The Peopling of Ancient Egypt & The Deciphering of the Meorotic Script. Of om preciezer te zijn, van 28 januari t/m 31 januari werd er gedebatteerd over de etnische achtergrond van de oude Egyptenaren en van 1 t/m 3 februari ging het over het ontcijferen van het schrift van de beschaving van Meroë (het zuidelijke buurland van het oude Egypte). Dit was overigens tevens de allereerste keer dat Zwarte Afrikanen waren uitgenodigd voor een symposium over het oude Egypte.
De mainstream eurocentrische egyptologen namen de volgende positie in: “De mensen die in het oude Egypte woonden waren ´wit´, zelfs als hun pigmentatie donker, of zelfs Zwart was, zo vroeg als de prédynastieke periode. ´Negers´ verschenen pas vanaf de 18e dynastie.”
Merkwaardig woordspelletje dus van de eurocentrische egyptologie: de oude Egyptenaren waren sowieso wit, zelfs al hadden ze (wellicht) een donkere huid! (?). Deze Babylonische spraakverwarring werd niet gedebiteerd door een stelletje ongeschoolde dronkenlappen in een café, maar door eurocentrische wetenschappers die gerekend werden tot de absolute top van hun vakgebied!
Hier tegenover stond de positie van de Afrikaanse egyptologen: “Het oude Egypte werd vanaf haar dageraad in de nieuwe steentijd tot het einde van de inheemse dynastieën bewoond door Zwarte Afrikanen”.
Echter, het debat was al bijna afgelopen voordat het überhaupt kon beginnen omdat de Zwarte Soedanese egyptoloog Abdallah (die in het kamp van de eurocentristen zat) zichzelf onsterfelijk belachelijk maakte door met droge ogen te beweren dat het woord km niet Zwart betekent. Aangezien dit een abc’tje is voor iedere egyptoloog dreigden Diop en Obenga onmiddellijk op te stappen als deze bokkesprong niet opgehelderd werd (als jullie zo´n simpel woord niet eens kennen, dan heeft het absoluut geen zin om verder te debatteren). Diop en Obenga zetten de beroemde Franse grammaticus Sauneron onder grote druk om de blunder van Abdallah te corrigeren, wat Sauneron uiteindelijk ook deed met grote tegenzin.
Nadat Abdullah op zijn plaats was gezet kon het daadwerkelijke debat dan toch aanvangen. Diop en Obenga lieten aan de hand van elf categorieën van wetenschappelijk bewijs overtuigend zien dat de oude Egyptenaren Zwarte Afrikanen waren. Waaronder de melanine-dosage-test, waarmee exact het % melanine in de huid van mummies kan worden gemeten. Alle door Diop gemeten mummies hadden een % melanine in de huid dat slechts voorkomt bij Zwarte Afrikanen. Let op, dezelfde test is eveneens uitgevoerd door de medische faculteiten van de universiteiten van Liverpool en Manchester, met exact hetzelfde resultaat. Verder was het linguïstische bewijs onweerlegbaar: de Afrikaanse egyptologen lieten aan de hand van duizenden voorbeelden zien dat het oud-Egyptisch echt een Afrikaanse taal was. Dus beslist niet Indo-Europees, Semitisch, Hammitisch, of Afro-Aziatisch, neen, echt een pure Afrikaanse taal.
Eindstand was dat er consensus was onder alle participanten dat Egypte kwa taal en cultuur een Afrikaans land was. Desalniettemin weigerden de eurocentristen toe te geven dat de oude Egyptenaren eveneens dezelfde huidskleur hadden als hedendaagse Zwarte Afrikanen. Dit is interessant, aangezien Afrikanen voordien meer dan eens het tegenovergestelde werd toegebeten (wellicht hadden de Egyptenaren wel een donkere huidskleur, maar cultureel waren ze compleet verschillend van Zwarte Afrikanen).
In ieder geval, na afloop schreef een Europese journalist dat Diop en Obenga de enigen waren die goed voorbereid naar het debat waren gekomen, waardoor er een gebrek aan balans was in de discussies. Wat niet wegneemt dat eurocentrische geleerden tot op de dag van vandaag withit van woede zijn op Cheikh Anta Diop. Dat houdt in, ze trachten hem of compleet te negeren, en als dat niet lukt dan halen ze hem compleet door het slijk. Maar in 1974 bleek op het Caïro Symposium dat Diop van een veilige afstand besmeuren veel makkelijker is dan hem rechtstreeks te bestrijden in een live debat. Want toen moest de mainstream egyptologie al hun braaksel weer inslikken.
De gevestigde eurocentrische egyptologie geeft om verklaarbare redenen zo min mogelijk ruchtbaarheid aan het Caïro Symposium van 1974. Het liefst doen ze alsof het nooit plaats heeft gevonden. Maar wij zullen deze historische gebeurtenis beslist niet vergeten. De week dat Afrikaanse egyptologen de mainstream eurocentrische egyptologie keihard met hun neuzen op de feiten wezen.
DJEHUTI-ANKH-KHERU