“I own a castle and a yacht, two million in gold/Because rap is the game that I control/I’m like Shakespeare, I’m a pioneer/Because I made rap somethin’ people wanted to hear/See, before my reign, it was the same old same/”To the bop with the bop”, that street-talk game”, rapte Melle Mel in 1984 op het nummer Step off. Of hij indertijd daadwerkelijk een kasteel, een jacht en twee miljoen aan goud bezat is twijfelachtig, maar de rest van zijn woorden bevatten op zijn minst een sterke kern van waarheid. Melle Mel kan gezien worden als een groot rapvernieuwer, of zoals je wilt—een architect, één van de uitvinders van het rappen zoals we het nu kennen.
Zo introduceerde Melle Mel de regels van de game: hij bedacht dat rappers met hun cadence de vierkwartsmaat moesten respecteren. Dat is het fundament waarop alle mc´s sindsdien hebben gebouwd. Bovenal, voordat Melle Mel acte de presence gaf in de groep Grandmaster Flash and the Three MC´s (later Grandmaster Flash and the Furious Five) waren mc´s slechts simple simon types, maar Melle Mel bereidde thuis teksten voor waarin hij stijlfiguren introduceerde als analogieën, antoniemen en vergelijkingen. Dit maakte hem het anker, de belangrijkste mc van de groep. Het concept werd vervolgens gretig door de concurrentie gekopieerd: iedere Hip-Hop act die serieus wenste te worden genomen bracht meerdere mc´s naar het front, waarvan er (tenminste) eentje was met skills die de groep moest dragen.
Hierboven genoemde ontwikkeling vond plaats in het archaïsche epoque voordat Hip-Hop op plaat was te bewonderen. Het tijdperk dat Hip-Hop draaide om de dj´s en mc´s eigenlijk nog bijzaak waren. Dit veranderde echter nadat de platenmaatschappijen rapmuziek ontdekt hadden. Het ging vanaf toen minder om de vaardigheden van de dj, maar meer om de songwriting van de mc´s.
Grandmaster Flash and the Furious Five maakten vanaf 1979 platen en dat zette de traditionele pikorde in de groep onder druk, omdat de mc´s nu in de praktijk belangrijker werden dan de dj. Het ging nu niet meer om het mixen van Grandmaster Flash, maar om de songwriting van Melle. De bom barstte nadat de klassieker The Message uitkwam. Betreffende song bracht Hip-Hop op een heel nieuw niveau. Voordien was rapmuziek synoniem met feestmuziek. Maar in the Message werden zo waar serieuze sociale problemen aan de kaak gesteld. Dit vond veel navolging. Let wel, Hip-Hop bleef in de eerste plaats partymusic, wel was het zo dat veel andere rapgroepen evenzo (af en toe) muziek gingen maken waarin sociale problemen werden besproken.
Tegelijkertijd, the Message staat op naam van Grandmaster Flash and the Furious Five, maar in werkelijkheid is het aandeel van Grandmaster Flash aan de song nihil. Het succes van het nummer viel vooral toe te schrijven aan de songwriting en vocalen van Melle Mel. Niet lang na dit succes viel de groep uiteen en gingen Flash en Melle Mel ieder hun eigen weg. Geen van beiden heeft nadien nog veel commerciële successen weten te boeken. Ook al deed Melle (met en zonder zijn old skool kameraden) zijn best nog om een come back te maken, tegen 1988 was hij irrelevant geworden.
Jarenlang werd Melle Mel algemeen gezien als één van de beste, zo niet de beste mc die er was. Maar die status kwam ter discussie te staan toen eind jaren ´80 nieuwe rappers doorbraken die the game op hun beurt naar een hoger niveau tilden. Melle had er blijkbaar moeite mee zijn troon te verliezen, want hij begon lelijk te spreken over deze nieuwe generatie mc´s. Hij ging zelfs openlijk de strijd met hen aan, getuige de (voor hem) onfortuinlijk verlopen battle tegen KRS ONE in de beroemde Hip-Hop-club Latin Quarters. Bij de generatie rappers die het stokje van hem overnam had hij het verbruid, omdat hij ze zo geschoffeerd had. Dus boden ze hem ook geen podium om een come back te maken.
Jarenlang was Melle Mel in mindere mate zichtbaar. Dat veranderde echter met de opkomst van de Hip-Hop-podcasts, alwaar hij regelmatig werd geïnterviewd. Melle bleek nog steeds net zo´n grote mond te hebben als in de jaren ´80. Nog steeds schoffeerde hij mc´s die na hem hun naam hadden gevestigd. De meesten van hen vond hij nog immer waardeloos. Zijns inziens deden er minder dan een handjevol rappers toe, en dat zouden die rappers zijn die de manier hoe er gerapt wordt hebben veranderd. Ook Eminem kreeg ervanlangs, omdat hij zou profiteren van wit privilege (als hij Zwart was geweest, zou hij beslist niet als een top 5 rapper worden beschouwd!).
Uitgerekend rond de grootst gevierde 50e verjaardag van Hip-Hop barstte de bom: Eminem bracht een distrack uit tegen Melle. Melle reageerde snel, maar met zwakke lyrics en in een rapstijl die geassocieerd wordt met begin jaren ´80. Hiermee maakte hij zichzelf wederom onsterfelijk. Onsterfelijk belachelijk in dit geval. Het was ook nergens voor nodig, want Melle Mel hoeft helemaal niets meer te bewijzen. Geen enkele historicus die de geschiedenis van Hip-Hop optekent kan om hem heen. Zijn bijdrage aan het creëren van het genre staat voor eeuwig in steen gebeiteld. Tegelijkertijd is het ook zo dat als anderen de techniek niet verder hadden ontwikkeld en men was blijven rappen zoals gewoon was in 1983, het publiek haar interesse zou hebben verloren en het genre reeds decennia geleden zou zijn uitgestorven.
DJEHUTI-ANKH-KHERU