Dr. Khalid Abdul Muhammad was de Malcolm X van de jaren ´90. Zeker na te zijn geschorst door de leider van de NOI en de daaropvolgende aanslag op zijn leven door een lid van de NOI vertoonden zelfs de levenslopen van beide mannen opmerkelijke gelijkenissen. Met dien verschil dan dat Khalid de aanslag op zijn leven overleefde. Weer een ander verschil is dat Khalid, in tegenstelling tot Malcolm X na zijn reis naar Mekka, nimmer enige nuance aan heeft gebracht in zijn ideologie. Zijn compromisloze houding leverde hem veel vijanden, maar ook vrienden op. Met name de Zwarte jeugd liep met hem weg, mede omdat hij Hip-Hop omarmd had. Zoals we eerder zagen werd Khalid´s stem uit respect menigmaal gesampled door rap acts, maar de liefde kwam van twee kanten. Tijdens zijn lezingen refereerde Khalid regelmatig aan de teksten van bekende rappers. Als hij bijvoorbeeld het verschil tussen de separatie (waar de NOI voor pleitte) en integratie wilde aangeven dan refereerde hij aan de welbekende hit van Black Sheep The choice is yours en zei: “You can go with this, and you can go with that!” Wilde hij aangeven klaar te zijn met de onrechtvaardigheid en leugens van de witte man dan zei hij: “Ik ben als Queen Latifah, I´ve had it up to here!”, of als hij ageerde tegen racistisch politiegeweld dan haalde hij weer het zeer omstreden nummer Cop Killer van Ice T aan, etc.
Ondertussen begon Minister Farrakhan ambitieuze plannen te ontwikkelen voor een mars der miljoen mannen. Daarbij stak hij de hand uit naar gematigde Zwarte leiders waar hij jarenlang niet mee door één deur kon. Deze nieuwe richting ging ten koste van de radicale Khalid Abdul Muhammad, een man die vanaf de eerste dag Farrakhan volgde als zijn schaduw en hem zo nodig met zijn leven zou verdedigen. Voor Khalid was het wrang dat allerlei figuren die in zijn ogen laffe uncle toms waren en zijn mentor eerder hadden beschimpt, nu een podium kregen op de roemruchte Million Man March van 16 oktober 1995. Maar hij als trouwe volgeling van het eerste uur niet. Een verzoening zat er niet meer in. Officieel mocht Khalid weer terugkeren bij de NOI, maar niet meer in een leidinggevende positie, en dat kon als een ernstige schoffering worden beschouwd voor de man die eerder een gezichtsbepalend figuur was van de Nation.
Khalid´s biograaf en beschermeling Malik Zulu Shabazz geeft aan dat toen duidelijk was dat Khalid definitief uit de gratie was gevallen bij Farrakhan, verschillende Zwart nationalistische organisaties stonden te trappelen om hem te verwelkomen als lid. Khalid koos uiteindelijk om in zee te gaan met the New Black Panther Party. Rond deze periode (1996, 1997) werd de VS opgeschikt door de vele Zwarte kerken die in lichterlaaie werden gezet door witte racisten. In die atmosfeer werd James Byrd op beestachtige wijze vermoord door witte racisten op 7 juni 1998. Reden genoeg voor de New Black Panther Party om in actie te komen onder auspiciën van dr. Khalid Abdul Muhammad (die later de officiële leider zou worden van de NBPP). De dag dat Byrd begraven werd in Jasper, Texas (13 juni 1998) hield de NBPP een gewapende mars rondom de plek waar Byrd was vermoord. Zware druk van de plaatselijke politie om dat niet te doen ten spijt. Tot grote schik van tv-kijkend wit Amerika doch tot groot genoegen van de (plaatselijke) Zwarte bevolking marcheerde de NBPP gewapend door de straten van Jasper. Het was echter nog niet over. In navolging van de NBPP wilde nu ook de KKK naar Jasper komen, op 27 juni. Dat liet Khalid natuurlijk niet op zich zitten en hij kondigde meteen aan terug te keren naar Jasper om de KKK weg te jagen. De NBPP marcheerde wederom tot op de tanden bewapend door Jasper, toegejuicht door de lokale Zwarte bevolking. Toen een confrontatie met de KKK dichtbij kwam koos de KKK eieren voor zijn geld en poetste de plaat. Tot extase leidend bij de toekijkende menigte. Gevolg was dat er nu over het hele land verspreid Zwarte militia ontstonden.
Op 5 september 1998 organiseerde Khalid the Million Youth March in Harlem, niettegenstaande dat burgemeester Giuliani van New York alles uit de kast had gehaald om het te voorkomen. Uiteindelijk dwong Khalid tot ontzetting van Giuliani zijn recht tot demonstratie af bij de rechter. Er was aanvankelijk geen geld voor geluidsapparatuur, maar platenbaas en rapper Master P verschafte te elfder ure de benodigde duiten. Echter, Giuliani nam wraak op Khalid door alle metroverkeer richting de mars af te sluiten (waardoor de opkomst tegenviel) en een enorme politiemacht op de been te brengen. Het evenement verliep rustig totdat Giuliani tegen het einde de ME de bezoekers liet intimideren waardoor het festijn toch nog uit de hand liep.
Dr. Khalid Abdul Muhammad kan gerekend worden tot de meest onverschrokken leiders die Zwart Amerika ooit heef mogen aanschouwen. Want men kan veel van de man zeggen en vinden, maar beslist niet dat hij laf was. Los van de vraag of de witte man de duivel is, Khalid was voor de duvel niet bang. Hij gaat de geschiedenisboeken in als de man die de KKK uit Jasper verjaagde. Maar ook Khalid bleek niet het eeuwige leven te hebben. Op 17 februari 2001 overleed hij plotseling aan een herseninfarct.
DJEHUTI-ANKH-KHERU