Eerder hebben wij de etniciteit van Cleopatra bediscussieerd. Wat is het geval? Er is een reactie gekomen uit de hoek van het eurocentrische establishment. Want Historisch Nieuwsblad is inmiddels eveneens met een artikel gekomen met de opvallend gelijkende kop “Waren Cleopatra en Nefertiti zwart?”. Uit betreffend artikel valt af te leiden dat Historisch Nieuwsblad zichzelf vooral ziet als poortwachter van het eurocentrisme. De redacteuren van HN hadden geluiden opgevangen dat na het historische optreden van Beyoncé te Coachella het idee populairder was geworden dat beroemde Egyptische koninginnen als Cleopatra en Nefertiti Zwart waren, of meer in het algemeen, dat de Egyptische beschaving een Zwarte Afrikaanse beschaving was. Zo is de Zwarte Vlaamse schrijfster Melat G. Nigussie op npo radio 1 te horen geweest waarin ze wereldster Beyoncé prees voor het publiekelijk refereren aan de geschiedenis van de Zwarte mens, zoals de HBCU’s (Historically Black Colleges and Universities), die heel belangrijk zijn geweest voor de ontwikkeling van Zwart Amerika, doch evenzo beroemde Egyptische koninginnen als Cleopatra en Nefertiti. Waarbij ze tevens het whitewashen van de Egyptische geschiedenis door Hollywood laakte. Het kon niet anders dan dat de statements van Nigussie het eurocentrische establishment woedend zou maken.
Historisch Nieuwsblad haalde ene Anton van Hooff van stal om te backfiren. Geen hoor en wederhoor om op zijn minst de schijn hoog te houden dat de objectiviteit bewaakt wordt, neen. Slechts het woord van Van Hooff. Want blijkbaar is iets waar omdat van Hooff het beweert. Op grond van welke merites de goden vertoevend bij de berg Olympus het woord van Van Hooff dusdanig gezegend hebben dat het geopenbaarde evangelie is is echter niet helemaal helder. Wij identificeerden in ieder geval helemaal niets goddelijks aan het betoog van Van Hooff. Van Hooff is gewoon een Nederlandse oudhistoricus die deelt in de malaise van het heersende eurocentrische paradigma. Oftewel, hij reproduceert schaamteloos de standaard eurocentrische schijnargumenten van mevrouw Lefkowitz en consorten die al decennia geleden gerazeerd zijn.
Van Hooff: “Waarschijnlijk gaan Beyoncés verwijzingen terug op de “theorie” van Black Athena, die in de jaren negentig in de VS opgang maakte. Die wordt nu beschouwd als een moderne mythe om het gekleurde volksdeel aan historisch zelfbewustzijn te helpen: de klassieke cultuur zou haar wortels in Afrika hebben.” Ten eerste heeft Martin Bernal (de witte auteur van de boekenreeks Black Athena), nimmer gepropageerd dat Cleopatra en Nefertiti Zwart waren, ten tweede hadden Zwarte geleerden decennia voor Bernal reeds aangetoond dat de Griekse cultuur haar wortels had in Afrika (is het niet uitermate eurocentrisch om een verworvenheid van Zwarte geleerden toe te kennen aan een witte man?). Ten derde, Bernal was voornamelijk geïnteresseerd in een semitische oorsprong van de Griekse beschaving. Van Hooff heeft evident de klok horen luiden, maar hij weet niet waar de klepel hangt.
Verder debiteert van Hooff het volgende: “Bovendien werd Egypte zeker niet beheerst door negroïde mensen. Die werden als verslagen vijanden en slaven afgebeeld.” Dat is exact hetzelfde lefkocentristische schijnargument waar eerder Boter en Flinterman zich op beroept hebben. Maar daaruit blijkt tevens dat onze zelfgenoegzame classici compleet onwetend zijn van de Egyptische kunstuitingen die te bewonderen zijn in musea over de hele wereld. Ze hadden anders wel in overweging genomen dat er genoeg Egyptische afbeeldingen te bewonderen zijn van Zwarte goden en hoogwaardigheidsbekleders. Dus wie denken ze voor de mal te houden? En wat te denken van al die Indo-Europeanen en West-Aziaten die de Egyptenaren als verslagen vijanden en slaafgemaakten afbeeldden?
Over Nefertiti zegt van Hooff: “Het bekende borstbeeld van Nefertiti in Berlijn toont zeker geen vertegenwoordigster van de zwarte Afrikaanse bevolking.” Wat van Hooff verzwijgt is dat Nefertiti op de tempelmuren afgebeeld is met typische Afrikaanse gelaatstrekken, en dat er hele goede redenen zijn om te twijfelen aan de authenticiteit van de Berlijn buste. Kunstexperts hebben sterke argumenten naar voren gebracht waaruit op te maken valt dat de Berlijn buste niet authentiek is: het beeld is niet in de antieke Egyptische stijl gemaakt, maar in 19e eeuwse Europese stijl.
Van Cleoptra durft van Hooff nog steeds met droge ogen te beweren dat ze een ‘raszuivere’ Macedonische was. Daarmee compleet voorbijgaand aan het gegeven dat onbekend is wie haar grootmoeder aan vaderskant was en haar moeder. Zelfs Lefkowitz herself heeft moeten toegeven dat de grootmoeder van Cleopatra niet bekend is. Eurocentristen proberen hun publiek altijd wijs te maken dat hun antagonisten zich niet aan de feiten houden, en dat zij de vakliteratuur niet bijhouden en daarom onmogelijk serieus te nemen zijn. Dus hoe dan? Denkt van Hooff soms dat al zijn lezers zich net zo slecht ingelezen hebben als hijzelf, en dat iedereen alles wat hij beweert voor zoete koek slikt als hij er maar bij vermeld wordt dat hij oudhistoricus is? Bovenal, van Hooff refereert ook naar de Habsburgers, hetgeen sterk suggereert dat hij ons eerdere essay over Cleopatra wel degelijk gelezen heeft. Waardoor het des te treuriger is dat hij al de argumenten die daarin naar voren zijn gebracht straal negeert.
Historisch Nieuwsblad had in deze net zo goed professor Boter of dr. Flinterman kunnen citeren. Over het boterzachte en flinterdunne lefkocentrisme van beide sofisten hebben we inmiddels letterlijk een boekje opengedaan, maar blijkbaar zijn de Nederlandse classici verwisselbaar: ze hebben ogenschijnlijk allemaal dezelfde rijtjes uit het hoofd geleerd die ze oplepelen als een schoolkind dat zojuist de tafel van 7 heeft geleerd.
DJEHUTI-ANKH-KHERU